Sa žaljenjem i negodovanjem da konstatujem da se suđenje za ratne zločine, koje su pripadnici tzv. Oslobodilačke vojske Kosova počinili nad Srbima na Kosovu i Metohiji, kao i nad pripadnicima drugih nacionalnosti, uključujući i Albance koji su bili lojalni državi Srbiji, pa time i predstojeće suđenje Hašimu Tačiju, nalaze u dubokoj senci političkih pregovora predstavnika Republike Srbije i de fakto vlasti u Prištini, o statusu Kosova i Metohije, koje je prema Ustavu, deo Republike Srbije.
Ovo je prilika da podsetimo da se, nakon što je krajem 2010. godine Savet Evrope usvojio izveštaj Dika Martija o ratnim zločinima koje je tzv. Oslobodilačka vojska Kosova počinila nad pripadnicima srpskog naroda na Kosovu i Metohiji, postavilo pitanje odgovornosti za te i druge ratne zločine počinjene nad Srbima. Glavni tužilac Specijalnog istražnog tima EU, gospodin Klint Vilijamson, nakon trogodišnje istrage, između ostalog, u svom izveštaju, 2014. godine, konstatovao je da određeni visokopozicionirani predstavnici bivše OVK snose odgovornost za sprovođenje kampanje progona koja je bila usmerena protiv etničkih Srba, Roma i drugog nevećinskog stanovništva na Kosovu. Informacije koje je sakupio Specijalni istražni tim upućuju da je progon uključivao protivpravno lišavanje života, otmice, prisilne nestanke lica, protivpravno zatvaranje u zatvorima na Kosovu i u Albaniji, seksualno nasilje, druge oblike nehumanog postupanja kao i skrnavljenje i uništavanje crkava i drugih verskih objekata.
Ovo je na kraju rezultiralo etničkim čišćenjem velikog dela srpskog i romskog stanovništva južno od reke Ibar uz izuzetak nekoliko raštrkanih manjinskih enklava. Ove činjenice, iako još nisu dobile sudski epilog, imaju izuzetan značaj i težinu, one moralno i politički opterećuju i obavezuju albansko društvo na Kosovu i u Metohiji. Nažalost, i danas, više od 23 godine od prestanka NATO agresije i oružanih dejstava na Kosovu i Metohiji, albansko društvo na Kosovu i Metohiji nije u stanju da sagleda činjenicu da su brojne ratne zločine, uglavnom nad civilima srpske nacionalnosti, počinili oni koje slave kao „heroje”. Srpske žrtve se minimiziraju.
Malo je reći da je ovakvo poimanje skorašnje prošlosti i stvarnosti na KiM govor mržnje, to je nešto mnogo opasnije od toga. To je poziv na javnu istragu svakog prognanog Srbina (njih preko 240.000, koji su izbegli nakon 10. juna 1999. godine), koji bi se usudio da se vrati u ono što je od njegovog uništenog doma ostalo na Kosovu ili u Metohiji (uzgred, prema zvaničnim podacima Unmika, „po prestanku neprijateljstava”, nakon juna 1999. godine, uništeno je preko 18.000 kuća čiji su vlasnici bili Srbi, dok je, prema podacima Srbije, taj broj višestruko veći). Od toga do poziva na javni linč, na osvetu nad svim Srbima prognanim s Kosova i iz Metohije, pa i onima koji su se usudili da ostanu na Kosovu i u Metohiji, samo je jedan korak.
Tema masovnih i sistematskih ratnih zločina, koje su pripadnici tzv. OVK počinili, u takvom društvu je zabranjena. O počiniocima, nalogodavcima i organizatorima, u albanskom društvu vlada kolektivna zavera ćutanja, a oni koji bi se usudili da nešto progovore ili se pokaju, skončavali bi zagonetno, kao u slučajevima protiv Haradinaja i Limaja. Od 437 mesta, južno od reke Ibar, u kojima su Srbi živeli do juna 1999. godine, etnički je potpuno očišćeno 312 ili 71,396 odsto naselja. Samo od prestanka NATO agresije, na Kosovu i u Metohiji ubijena su 1.003 Srbina, kidnapovan 841, a 960 teško ranjeno. Ove činjenice trebalo bi da dobiju sudski epilog, no kako zbog odbijanja albanskog javnog mnjenja da se suoči sa činjenicama, tog epiloga još uvek nema, „prijatelji Kosova”, pod pretnjom da će u suprotnom, o osnivanju i mandatu suda odlučivati SB OUN, zamislili su da se sve završi u „specijalnom kosovskom sudu za ratne zločine”, koji bi formalnopravno bio „kosovski”, a suštinski „međunarodni”, jer deluje van Kosova i Metohije (u Hagu) i uz isključivo učešće stranih sudija.
Iskustvo s kompromitovanjem pravde u ostavštini haškog Međunarodnog suda za ratne zločine počinjene u bivšoj Jugoslaviji ukazuje da nije realno očekivati da će porodice nestalih ostvariti pravo na pravdu u tzv. specijalizovanim većima, u predstojećem postupku protiv Hašima Tačija i ostalih optuženih. Bojazan je tim veća, imajući u vidu dosadašnji rad Specijalizovanih veća, koji je obeležen skandalom s kompromitovanjem tajnosti predistražnih radnji i istražnog postupka, volšebnim obelodanjivanjem spisa predmeta u Prištini u albanskoj štampi na Kosovu i Metohiji, nejasnim pravilima o procesnoj ulozi i položaju porodica žrtava, odsustvu neophodnih mera za zaštitu svedoka, određivanje advokata koji će zastupati porodice žrtava u koje porodice nemaju poverenja i na šta ne mogu da utiču.
Uprkos svemu, srpsko društvo, ne samo radi zadovoljenja pravde već i radi elementarne solidarnosti sa žrtvama i njihovim porodicama, kao i radi sopstvene budućnosti, ne sme dozvoliti da se predstojeći postupci za ratne zločine protiv Hašima Tačija i ostalih optuženih, odvijaju u mraku, mimo očiju opšte javnosti, mimo neposredne javnosti porodica žrtava, koje iako često prepuštene same sebi, neće odustati od borbe za istinu i pravdu.
*Predsednik Koordinacije srpskih udruženja porodica nestalih, ubijenih i poginulih lica s prostora bivše Jugoslavije
Izvor: https://www.politika.rs/
